5. Eerst naar de tandarts!
Door: Yvette
Blijf op de hoogte en volg Yvette
02 Januari 2012 | Kenia, Thika
Op maandag ben ik met Wilson naar de tandarts gegaan in Kilimambogo. Deze tandarts heeft zijn praktijk in een soort van ziekenhuisje en is opgericht door de Rotary als hulp voor de bewoners die geen goede tandarts hebben en om de kosten zo laag mogelijk te houden.
Ik had dit voorgesteld, omdat de tanden van Wilson allemaal bruin zijn van het water in Masai Mara. Dit bevat mineralen die deze kleur aan de tanden geven. Ik dacht dat we dat wel even weg konden laten polijsten… Hij vond dat wel een goed plan en zo gingen we rond 10.30u naar Kilimambogo, op zo’n 20 minuten afstand van Makongeni. Op de terugweg wilde ik langs CRC dat op de route ligt om een enveloppe te overhandigen van een vrijwilliger en twee andere enveloppen voor Benedette. Ook wilde Fidelis me weer zien. Waarom is me niet helemaal duidelijk, maar ik weet dat hij hoopt dat ik iets voor hem kan betekenen, financieel gezien dan. Bij aankomst in Makutano, vlak vóór Kilimambogo hebben we een pikipiki gepakt. Het is dan nog zo’n 5-10 minuten rijden en we werden netjes afgezet voor de tandarts. Het terrein was een redelijk terrein en het ziekenhuisje zelf zag er voor Afrikaanse begrippen aardig uit. De wachtkamer is zoals gewoonlijk buiten.
Ik liep meteen de praktijk zelf in waar een vrouwelijke tandarts zat van een jaar of 45 met twee jongens als assistenten. De kamer was ongeveer 3m bij 4m groot en aan twee zijden stonden tafels die allemaal vol lagen met tandartsinstrumenten.
“Karibu, karibu!”, verwelkomde de tandarts me met een brede glimlach. Ik riep Wilson ook naar binnen en legde het verhaal uit. Ze vroeg Wilson te komen zitten. Wilson is op zo'n moment uiterst verlegen en teruggetrokken. De tandarts vroeg hem nog een keer te komen zitten en wat deed hij? Hij ging achterstevoren op de tandartsstoel zitten met het ene been aan de ene kant van de stoel en het andere been aan de ander kant van de stoel alsof hij een paard ofzo beklom! Hahahahaha! We moesten allemaal wel lachen en hij begreep het niet helemaal en bleef dus alsnog zitten. De tandarts legde hem uit dat hij verkeerdom zat en toen ging hij goed zitten c.q. liggen. De tandarts nam even een kijk op zijn tanden en ze zei dat ze wilde beginnen met al zijn tanden goed schoon te maken en het tandsteen te verwijderen. Toen ze me liet zien hoeveel tandsteen hij had, schrok ik lichtelijk. Vreemd daarentegen is het niet als je nog nooit naar een tandarts bent geweest. Vervolgens zij ze me dat zijn bovenste 6 tanden konden worden witgemaakt met een laagje. Iets anders was niet mogelijk. Ik vroeg haar of ze zijn tanden niet kon polijsten. “No, even if you break the teeth it will be brown from the inside. The water he drinks has entered the whole teeth.” Ze had haar hele plan al gemaakt, maar ik onderbrak haar gauw met de vraag hoeveel het kostte: “12.000ksh, 3000ksh to clean and 1500ksh for each tooth to be white.” “Aha…. Well, just clean them then and later we will see what we will do. Op één of andere manier kon hij meteen blijven zitten, terwijl er andere mensen in de wachtkamer zaten. Prima! Ik heb alles op de film gezet. Ze wilde hem een verdoving geven, maar ik zei: “I don’t think he needs that, because he is a Masai and has gone through a lot of traditional pain like circumcision, cutting out his lower two teeth, making marks on his arms by burning with something.” Ze vroeg het hem en hij gaf aan geen verdoving te willen.
Nou, ok, beginnen dan maar… De tandsteenverwijderaar en de afzuiger gingen zijn mond in en hij hield zijn ogen wijd open. Hij bleef dapper liggen, terwijl het mij heel eng lijkt als ik niet zou weten wat er zou gebeuren. Ze zij dat hij het hem allemaal had uitgelegd, maar ja, ik vraag me af of hij dat wel heeft meegekregen en überhaupt begrijpt. Het ging blijkbaar allemaal goed en zoals gewoonlijk blijft de deur gewoon open. Bij de twee ondertanden die eruit zijn gehaald als traditie zat erg veel tandsteen en het tandvlees was behoorlijk teruggetrokken. Ze zij dat ik me geen zorgen hoefde te maken, omdat zijn tanden erg sterk zijn.
Het zal wel….
Overal ging het tandvlees bloeden en ze meldde me dat zijn achterste twee kiezen behoorlijk waren aangevreten door cariës. Ik zag het en ze zei dat ze gevuld moesten worden. Maar dat moest wel op afspraak. Ik vroeg of dat niet nu kon, omdat ik 10 januari weer naar Nederland zou vliegen. Ze ging ermee akkoord. Ze legde het hem uit en adviseerde hem deze keer toch echt te verdoven. Nou, daar gingen de spuiten aan beide kanten rondom die kiezen...
Hij stond op en zou weer worden geroepen als hij kon komen om ze te laten vullen. Hij wist niet waar hij blijven moest van het rare gevoel. Als je zoiets meemaakt zonder ooit met zo’n wereld te maken hebben gehad, weet je natuurlijk niet wat je overkomt. Hij ging naar buiten en liep weg en ging ergens op een rotsblok zitten. Fidelis was samen met zijn vrouw inmiddels aangekomen en zijn vrouw heeft hem in het Swahili gevraagd hoe het gaat en uitgelegd waarom hij voelt wat hij voelt. Ik voelde me wat schuldig, want dit was mijn idee en ik was bang dat hij er spijt van had. Ik wist niet wat ik doen moest, want hij zat daar met zijn hoofd tussen zijn benen, zijn armen over zijn hoofd en zei niets meer... Ik durfde bijna niet naar 'm toe en bleef even in de buitenwachtkamer... Na 5 minuten ben ik naar ‘m toegegaan en heb ‘m maar stevig vastgepakt wat hij blijkbaar wel prettig vond. Oh, wat had ik met ‘m te doen, maar het was wel goed. We hebben zeker een uur buiten gezeten, voordat we weer naar binnen mochten komen. Het boren van het gat was niet zomaar een gaatje… In de ene kies ontstond een gat van ongeveer een halve cm!!! De tandarts was niet zeker of het vullen van dit gat voldoende zou zijn en vulde het met een tijdelijke vulling. De andere kies werd gevuld met een permanente vulling. Ze zei me dat hij over 2 maanden terug moest komen. In die twee maanden kon bekeken worden of die kies niet ontstoken was geraakt. Als dat niet zo zou zijn, dan kon de permanente vulling ingebracht worden, anders moest er een wortelkanaalbehandeling uitgevoerd worden… Ik hoopte maar op het beste. De kosten van dit hele consult waren 4600ksh, c.q. 36euro en ik hoopte maar dat hij het waardeerde...
Toen we naar buiten gingen, trok hij zich terug en liep hij van me weg. De taalbarrière en natuurlijk het uiten van gevoelens waren op dit moment zaken die qua westerling en Masai ver uit elkaar lagen. Ik stelde maar geen vragen, want als ik hem zou vragen hoe hij zich zou voelen, zou hij toch alleen maar zeggen: “I’m ok”, terwijl duidelijk was dat dat niet zo was. Dus dan maar even geen contact. We zijn nog heel even meegegaan naar Fidelis en vervolgens zijn we teruggegaan richting Makongeni. Maar onderweg eerst uitstappen bij CRC om de enveloppe te overhandigen aan de social worker. Allemaal even onder gespannen sfeer, omdat ik toch niet kon peilen wat hij wilde. Toen ik hem vroeg of hij misschien wilde rusten, was het antwoord ‘nee’. Daar vertrouw ik dan maar op.
Rond 15.00u waren we in CRC waar ik de enveloppe aan Gladys wilde geven, maar ze zei dat ik het zelf wel mocht uitdelen. In de enveloppe zaten enveloppen voor alle kinderen apart met een foto en snoep van Jeanne (vrijwilliger). De kinderen draaiden bij het uitdelen natuurlijk allemaal rond me heen en konden niet wachten op hun eigen enveloppe. Allemaal lieten ze trots hun foto zien. Sommigen wilde de foto ophangen in de gezamenlijke ruimte en sommigen namen het gelijk mee naar hun bed. Het werd dus enthousiast ontvangen. Er was één gezamenlijke foto bij die Wilson meteen had opgehangen in één van de fotolijstjes. Zo leuk overigens om te zien hoe Wilson met de kinderen omgaat! Wat heel frappant is, is dat Edwardje ook al aan hem hangt. Waarschijnlijk omdat hij ziet dat Wilson bij mij hoort. Maar buiten dat is het overduidelijk hoe makkelijk Wilson met de kinderen contact maakt, met ze speelt en kletst! Erg leuk!!
We zijn ongeveer 1,5 uur gebleven en toen doorgegaan naar huis. De verdoving was inmiddels uitgewerkt en de communicatie verliep weer beter. Ik legde hem uit dat ik dacht dat hij boos was, omdat hij ook niet echt kon lachen en me enigszins uit de weg ging. Hij vertelde dat hij niets kon, omdat hij niet kon praten en niet kon lachen en dat hij zeker niet boos was, maar juist blij was dat hij dit heeft gedaan. Dus dat was ook weer opgeklaard!
Rond 17.30u waren we thuis, hebben we de video bekeken van dit tandarsavontuur en zijn we gaan eten en inpakken.
Tuonane!
Yvette
P.S. Foto's later!
Ik had dit voorgesteld, omdat de tanden van Wilson allemaal bruin zijn van het water in Masai Mara. Dit bevat mineralen die deze kleur aan de tanden geven. Ik dacht dat we dat wel even weg konden laten polijsten… Hij vond dat wel een goed plan en zo gingen we rond 10.30u naar Kilimambogo, op zo’n 20 minuten afstand van Makongeni. Op de terugweg wilde ik langs CRC dat op de route ligt om een enveloppe te overhandigen van een vrijwilliger en twee andere enveloppen voor Benedette. Ook wilde Fidelis me weer zien. Waarom is me niet helemaal duidelijk, maar ik weet dat hij hoopt dat ik iets voor hem kan betekenen, financieel gezien dan. Bij aankomst in Makutano, vlak vóór Kilimambogo hebben we een pikipiki gepakt. Het is dan nog zo’n 5-10 minuten rijden en we werden netjes afgezet voor de tandarts. Het terrein was een redelijk terrein en het ziekenhuisje zelf zag er voor Afrikaanse begrippen aardig uit. De wachtkamer is zoals gewoonlijk buiten.
Ik liep meteen de praktijk zelf in waar een vrouwelijke tandarts zat van een jaar of 45 met twee jongens als assistenten. De kamer was ongeveer 3m bij 4m groot en aan twee zijden stonden tafels die allemaal vol lagen met tandartsinstrumenten.
“Karibu, karibu!”, verwelkomde de tandarts me met een brede glimlach. Ik riep Wilson ook naar binnen en legde het verhaal uit. Ze vroeg Wilson te komen zitten. Wilson is op zo'n moment uiterst verlegen en teruggetrokken. De tandarts vroeg hem nog een keer te komen zitten en wat deed hij? Hij ging achterstevoren op de tandartsstoel zitten met het ene been aan de ene kant van de stoel en het andere been aan de ander kant van de stoel alsof hij een paard ofzo beklom! Hahahahaha! We moesten allemaal wel lachen en hij begreep het niet helemaal en bleef dus alsnog zitten. De tandarts legde hem uit dat hij verkeerdom zat en toen ging hij goed zitten c.q. liggen. De tandarts nam even een kijk op zijn tanden en ze zei dat ze wilde beginnen met al zijn tanden goed schoon te maken en het tandsteen te verwijderen. Toen ze me liet zien hoeveel tandsteen hij had, schrok ik lichtelijk. Vreemd daarentegen is het niet als je nog nooit naar een tandarts bent geweest. Vervolgens zij ze me dat zijn bovenste 6 tanden konden worden witgemaakt met een laagje. Iets anders was niet mogelijk. Ik vroeg haar of ze zijn tanden niet kon polijsten. “No, even if you break the teeth it will be brown from the inside. The water he drinks has entered the whole teeth.” Ze had haar hele plan al gemaakt, maar ik onderbrak haar gauw met de vraag hoeveel het kostte: “12.000ksh, 3000ksh to clean and 1500ksh for each tooth to be white.” “Aha…. Well, just clean them then and later we will see what we will do. Op één of andere manier kon hij meteen blijven zitten, terwijl er andere mensen in de wachtkamer zaten. Prima! Ik heb alles op de film gezet. Ze wilde hem een verdoving geven, maar ik zei: “I don’t think he needs that, because he is a Masai and has gone through a lot of traditional pain like circumcision, cutting out his lower two teeth, making marks on his arms by burning with something.” Ze vroeg het hem en hij gaf aan geen verdoving te willen.
Nou, ok, beginnen dan maar… De tandsteenverwijderaar en de afzuiger gingen zijn mond in en hij hield zijn ogen wijd open. Hij bleef dapper liggen, terwijl het mij heel eng lijkt als ik niet zou weten wat er zou gebeuren. Ze zij dat hij het hem allemaal had uitgelegd, maar ja, ik vraag me af of hij dat wel heeft meegekregen en überhaupt begrijpt. Het ging blijkbaar allemaal goed en zoals gewoonlijk blijft de deur gewoon open. Bij de twee ondertanden die eruit zijn gehaald als traditie zat erg veel tandsteen en het tandvlees was behoorlijk teruggetrokken. Ze zij dat ik me geen zorgen hoefde te maken, omdat zijn tanden erg sterk zijn.
Het zal wel….
Overal ging het tandvlees bloeden en ze meldde me dat zijn achterste twee kiezen behoorlijk waren aangevreten door cariës. Ik zag het en ze zei dat ze gevuld moesten worden. Maar dat moest wel op afspraak. Ik vroeg of dat niet nu kon, omdat ik 10 januari weer naar Nederland zou vliegen. Ze ging ermee akkoord. Ze legde het hem uit en adviseerde hem deze keer toch echt te verdoven. Nou, daar gingen de spuiten aan beide kanten rondom die kiezen...
Hij stond op en zou weer worden geroepen als hij kon komen om ze te laten vullen. Hij wist niet waar hij blijven moest van het rare gevoel. Als je zoiets meemaakt zonder ooit met zo’n wereld te maken hebben gehad, weet je natuurlijk niet wat je overkomt. Hij ging naar buiten en liep weg en ging ergens op een rotsblok zitten. Fidelis was samen met zijn vrouw inmiddels aangekomen en zijn vrouw heeft hem in het Swahili gevraagd hoe het gaat en uitgelegd waarom hij voelt wat hij voelt. Ik voelde me wat schuldig, want dit was mijn idee en ik was bang dat hij er spijt van had. Ik wist niet wat ik doen moest, want hij zat daar met zijn hoofd tussen zijn benen, zijn armen over zijn hoofd en zei niets meer... Ik durfde bijna niet naar 'm toe en bleef even in de buitenwachtkamer... Na 5 minuten ben ik naar ‘m toegegaan en heb ‘m maar stevig vastgepakt wat hij blijkbaar wel prettig vond. Oh, wat had ik met ‘m te doen, maar het was wel goed. We hebben zeker een uur buiten gezeten, voordat we weer naar binnen mochten komen. Het boren van het gat was niet zomaar een gaatje… In de ene kies ontstond een gat van ongeveer een halve cm!!! De tandarts was niet zeker of het vullen van dit gat voldoende zou zijn en vulde het met een tijdelijke vulling. De andere kies werd gevuld met een permanente vulling. Ze zei me dat hij over 2 maanden terug moest komen. In die twee maanden kon bekeken worden of die kies niet ontstoken was geraakt. Als dat niet zo zou zijn, dan kon de permanente vulling ingebracht worden, anders moest er een wortelkanaalbehandeling uitgevoerd worden… Ik hoopte maar op het beste. De kosten van dit hele consult waren 4600ksh, c.q. 36euro en ik hoopte maar dat hij het waardeerde...
Toen we naar buiten gingen, trok hij zich terug en liep hij van me weg. De taalbarrière en natuurlijk het uiten van gevoelens waren op dit moment zaken die qua westerling en Masai ver uit elkaar lagen. Ik stelde maar geen vragen, want als ik hem zou vragen hoe hij zich zou voelen, zou hij toch alleen maar zeggen: “I’m ok”, terwijl duidelijk was dat dat niet zo was. Dus dan maar even geen contact. We zijn nog heel even meegegaan naar Fidelis en vervolgens zijn we teruggegaan richting Makongeni. Maar onderweg eerst uitstappen bij CRC om de enveloppe te overhandigen aan de social worker. Allemaal even onder gespannen sfeer, omdat ik toch niet kon peilen wat hij wilde. Toen ik hem vroeg of hij misschien wilde rusten, was het antwoord ‘nee’. Daar vertrouw ik dan maar op.
Rond 15.00u waren we in CRC waar ik de enveloppe aan Gladys wilde geven, maar ze zei dat ik het zelf wel mocht uitdelen. In de enveloppe zaten enveloppen voor alle kinderen apart met een foto en snoep van Jeanne (vrijwilliger). De kinderen draaiden bij het uitdelen natuurlijk allemaal rond me heen en konden niet wachten op hun eigen enveloppe. Allemaal lieten ze trots hun foto zien. Sommigen wilde de foto ophangen in de gezamenlijke ruimte en sommigen namen het gelijk mee naar hun bed. Het werd dus enthousiast ontvangen. Er was één gezamenlijke foto bij die Wilson meteen had opgehangen in één van de fotolijstjes. Zo leuk overigens om te zien hoe Wilson met de kinderen omgaat! Wat heel frappant is, is dat Edwardje ook al aan hem hangt. Waarschijnlijk omdat hij ziet dat Wilson bij mij hoort. Maar buiten dat is het overduidelijk hoe makkelijk Wilson met de kinderen contact maakt, met ze speelt en kletst! Erg leuk!!
We zijn ongeveer 1,5 uur gebleven en toen doorgegaan naar huis. De verdoving was inmiddels uitgewerkt en de communicatie verliep weer beter. Ik legde hem uit dat ik dacht dat hij boos was, omdat hij ook niet echt kon lachen en me enigszins uit de weg ging. Hij vertelde dat hij niets kon, omdat hij niet kon praten en niet kon lachen en dat hij zeker niet boos was, maar juist blij was dat hij dit heeft gedaan. Dus dat was ook weer opgeklaard!
Rond 17.30u waren we thuis, hebben we de video bekeken van dit tandarsavontuur en zijn we gaan eten en inpakken.
Tuonane!
Yvette
P.S. Foto's later!
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
